Wybitny papież
Grzegorz urodził się w Rzymie ok. 540 roku naszej ery. Jego krewnymi byli papieże Feliks III i Agapit. Od młodzieńczych lat Grzegorz otrzymywał staranne wykształcenie. W dniu śmierci swojego ojca wycofał się z życia publicznego wstępując do Zakonu Świętego Benedykta. Swój majątek przeznaczył na cele charytatywne.
W 590 roku, w czasie, gdy w Rzymie panowała epidemia dżumy, wybrano Grzegorza na papieża (przez aklamację). Początkowo był niechętny, ale ostatecznie przyjął sakrę. Stał się tym samym pierwszym w historii papieżem zakonnikiem. Za cel pontyfikatu przedstawił sobie wprowadzenie lepszej organizacji w kościele. Był zwolennikiem celibatu (w ówczesnych czasach nie był on obowiązkowy). Zasłynął organizacją licznych Misji. Interesował go los ubogich i ludzi potrzebujących. Przeznaczał posiadany majątek kościelny na cele charytatywne. Był bardzo dobrym pisarzem, jego działa uważane były za przełomowe w historii kościoła.
Santo Subito
Grzegorz tuż po swojej śmierci został ogłoszony świętym (przez aklamację), za wstawiennictwem Rzymian, u których cieszył się znakomitą opinią. Jego grób znajduje się w watykańskiej Bazylice Świętego Piotra (racławiccy pielgrzymi widzieli go w czasie swojej pielgrzymki do Włoch). Na jego grobie znajduje się ozdobna inskrypcja: Konsul Boga.
Święty Grzegorz patronuje uczniom, studentom i nauczycielom, także muzykom oraz chórom.
Ikonografia
W ikonografii Święty Grzegorz przedstawiany jest w dostojnych szatach, najczęściej w stroju papieskim z charakterystyczną tiarą (papieska korona składająca się z trzech diademów). Często przedstawia się go jako pisarza z piórem i księgami, nad księgami unosi się gołębica symbolizująca Ducha Świętego.
Atrybutami Świętego są: anioł, krzyż pontyfikalny, księga, zwój papieru.
Figura Świętego Grzegorza w Racławicach Śląskich
Racławicki papież
Figura Świętego Grzegorza trafiła do Racławic prawdopodobnie około 200 lat temu, w tym samym czasie, w którym pojawiły się wizerunki innych świętych. Grzegorz znajduje się na bocznym ołtarzu, przy prawej nawie, z prawej strony. Obok można zobaczyć figury Świętych Nepomucena i Mikołaja.
Racławicki Grzegorz ubrany jest w dostojny papieski strój, a w lewej dłoni trzyma krzyż pontyfikalny. Na głowie ma tiarę z charakterystycznie wyróżnionymi trzema diademami.
Ciekawostki
Najstarsza zachowana tiara papieska pochodzi z XIII wieku. Także Jan Paweł II miał tiarę, otrzymał ją w 1981 roku od węgierskich katolików. Nigdy nie została ona użyta (pierwszy papież w historii). Nałożenie tiary oznaczało koronację papieża. Decyzją Jana Pawła II każdy jego następna sam wybiera swój ceremoniał inauguracyjny (nałożenie tiary nie jest obowiązkowe). Tiara znajduje się nad tarczą herbu papieskiego. Regularnie noszona przez papieży do 1965 roku. Trzy diademy w tiarze symbolizują Trójcę Przenajświętszą.
Od lewej Święty Mikołaj, Święty Jan Nepomucen, Święty Grzegorz