Aktualne wzory: herb i pieczęć Racławic Śląskich - wzór graficzny Stanisław Stadnicki
Na początku 2009 roku w serwisie internetowym Raclawice.Net pojawił się wizerunek starej pieczęci gminy Racławic Śląskich (dawniej Deutsch Rasselwitz), który odnalazł Andrzej Dereń z Prudnika (miłośnik historii Prudnika i okolic). Odcisk pieczęci nie był czytelny. Wiadome było, że u góry znajdował się nóż od kosy (element mocowany do kosiska). Niestety to, co znajdowało się na dole herbu pozostawało przez dłuższy czas zagadką.
Od tego momentu czyniono starania, aby odnaleźć kolejne odciski racławickiej pieczęci, co pozwoliłby odtworzyć herb tej miejscowości. Efektu nie dało przeszukanie archiwów kościelnych, pomoc byłych niemieckich mieszkańców miejscowości, czy listy wysłane do heraldyków (osób zawodowo zajmujących się herbami i ich historią). Znane były wzory kilkudziesięciu pieczęci miejscowości należących do naszego powiatu, ale odcisku pieczęci Racławic nikt nie posiadał.
W sierpniu 2009 roku ponownie nieoceniony okazał się Pan Dereń. Z pomocą Pani Aleksandry Wojnar-Starczewskiej (Archiwum Państwowe w Opolu) dotarł do dobrze zachowanych wzorów pieczęci dawnej gminy racławickiej. Najstarszy z odcisków pochodził z 1723 roku i był zaskoczeniem dla wszystkich znawców historii oraz miłośników heraldyki. Większość miejscowości otrzymywała pieczęcie dopiero w XIX wieku. Udało się znaleźć odcisk racławicki mający prawie 300 lat. Pozostałe odnalezione później odciski dotyczące Racławic Śląskich pochodziły odpowiednio z lat: 1832, 1868, 1869.
Najstarszy wzór pieczęci Racławic Śląskich pochodzący z XVIII wieku, którego elementem był tylko lemiesz pługa - ze zbiorów Andrzej Dereń i Stanisław Stadnicki - żródło Archiwum Opolskie
Tajemniczy element rozszyfrowany
Ostatecznie wzór pieczęci miejscowości ukształtował się na początku XIX wieku. U góry znajdował się nóż kosy bez kosiska, a na dole lemiesz pługa. Pieczęć zmieniała się na przestrzeni wieków: w pierwotnej wersji zawierała lemiesz, a potem dodano kosisko.
Wzór pieczęci dawnej gminy Deutsch Rasselwitz. Obowiązujący prawdopodobnie do 1945 roku. - ze zbiorów Andrzej Dereń i Stanisław Stadnicki - żródło Archiwum Opolskie
Herb Racławic
Dawniej nie można było mówić o herbie miejscowości, a jedynie o jej pieczęci. Trudno dziś dowiedzieć się, kto ostatecznie ustalił wygląd znaku wyróżniającego naszą miejscowość, ale raczej wątpliwe, że byli to sami mieszkańcy. Być może jakaś rada, sąd, zwierzchnik, sędzia? Elementy rolnicze pewnie nawiązywały do tego, iż mieszkańcy utrzymywali się z rolnictwa lub byli poddanymi pana na głogóweckim zamku. Dostarczali tam płody rolne i zwierzęta hodowlane. Kiedy zniesiono poddaństwo w Racławicach, tego nie wiadomo. Źródła niemieckie piszą tylko o tym, że dokument to określający nie zostały nigdy odnaleziony. Pewne jest, że poddaństwo w Racławicach nie zostało zniesione do 1821 roku, ponieważ w owym czasie pomiędzy chłopami z Racławic, a panem ziemskim doszło do jakiegoś konfliktu. Ocenia się, że poddaństwo zniesiono w 1825 roku. Najstarszy odcisk pieczęci racławickiej pochodzi sprzed około 50 lat od tego czasu. Może to sugerować, że wzór pierwszej pieczęci ustalono na Zamku w Głogówku.
Po 1945 roku pieczęć gminy Deutsch Rasselwitz stała się automatycznie nieważna i nie wiadomo jak wyglądała pieczęć nowej gminy Racławice Śląskie. Przypuszczalnie pieczątka gminna zawierała jedynie słowną informację o samorządzie, bez jakiegokolwiek znaku (np. "Gromada Racławice Śląskie").
Mieszkańcy Racławic w 2009 roku z radością przyjęli informacje dotyczące odnalezienia czytelnych prezentacji herbu. Prawo dopuszcza, by wieś (sołectwo) posługiwało się herbem. W przypadku województw, miast i gmin wzór herbu musi zyskać pozytywną opinię komisji heraldycznej. W przypadku sołectwa szczęśliwie nie ma takiego obowiązku, ale opracowując herb powinno się przestrzegać podstawowych zasad.
Trzeba wiedzieć, iż opracowanie wzoru zgodnego z zasadami heraldyki jest trudne. Miasto za taką usługę płaci kilka, a nawet kilkanaście tysięcy złotych dla profesjonalnego grafika/heraldyka, przy czym nie ma żadnej gwarancji na to, że herb zostanie zaakceptowany przez komisję heraldyczną.
Herb powinien być zgodny z zasadami heraldyki, nawiązywać do historii i tradycji. Nie mogą być w nim elementy, które w żaden sposób nie da się powiązać z daną jednostką terytorialną.
Herb Racławic Śląskich opracowano według historycznego wzoru pieczęci, co wyraża uznanie i szacunek dla czasów przeszłych. Wygląd elementów nie mógł być przypadkowy i był konsultowany z mieszkańcami oraz osobami, które z zamiłowania zajmują się heraldyką. Również po 1945 roku głównym źródłem utrzymania mieszkańców było rolnictwo co jeszcze bardziej przemawiało za zachowaniem noża kosy i lemiesza jako elementów herbu.
W dawnych czasach nie istniało pojęcie barwy herbu. Obecni mieszkańcy Racławic stanęli przed trudnym wyzwaniem ustalenia kolorystyki. Przyjęto, że tarcza będzie miała barwę czerwoną, a elementy srebrną (w heraldyce traktowaną jako biel). Kolory nawiązują do herbu rodziny Oppersdorffów, która dawniej władała Racławicami. Barwa racławickiego herbu nawiązuje dodatkowo do barw herbu Rzeczypospolitej Polskiej, co uznano jako podkreślenie obecnej przynależności terytorialnej Racławic do Polski. W ten sposób herb jest ukłonem do całej ponad 700-letniej historii Racławic.
Ostatecznie na początku września 2009 roku udało się opracować ostateczny wzór graficzny herbu, a na jego podstawie wzór pieczęci.
Opis herbu Racławic (Blazonowanie)
Herb Racławic Śląskich opracowany na podstawie wzoru starej pieczęci.
W opisie herbu stosuje się zasadę odwróconej tarczy, czyli herb opisuje się od strony rycerza trzymającego tarczę. Lewa strona w rzeczywistości jest prawą.
Herb Racławic Śląskich przedstawia srebrny nóż kosy umieszczony w górnej części pola tarczy oraz srebrny lemiesz pługa umieszczony w dolnej części pola tarczy. Tarcza barwy czerwonej.
Nóż (ostrze kosy) skierowany jest w lewą stronę tarczy, z prawej znajduje się uchwyt do mocowania noża do kosiska. Lemiesz skierowany jest w prawą stronę.
Barwa herbu (tarcza kolor czerwony, lemiesz oraz nóż kosy koloru srebrnego) nawiązuje do historycznej barwy herbu rodziny Oppersdorffów, której dobrem były dawniej Racławice Śląskie.
Tarcza o formie tarczy późnogotyckiej, bez tak zwanego "języczka", o prostych pobocznicach i zaokrąglonej podstawie.
Herb Racławic Śląskich - wzór graficzny Stanisław Stadnicki
Pieczęć Racławic Śląskich
Na podstawie herbu opracowany został wzór pieczęci Racławic Śląskich. Pieczęć Sołectwo Racławice Śląskie wewnątrz otoku zawiera godło miejscowości (nóż kosy oraz lemiesz). Legenda w otoku pieczęci brzmi: "Racławice Śląskie sołectwo"
Pieczęć Racławic Śląskich - wzór graficzny Stanisław Stadnicki
Uchwalenie herbu i pieczęci na zebraniu mieszkańców
Zebranie Wiejskie jest organem, które zgodnie ze statutem miejscowości może podejmować własne uchwały. Uchwała jest ważna wtedy, gdy za jej wprowadzeniem opowie się zwykła większość osób obecnych na Zebraniu Wiejskim.
W dniu 16 września 2009 roku w czasie Zebrania Wiejskiego została omówiona sprawa herbu. Zaprezentowano wzór herbu oraz wzór pieczęci. Mieszkańcy poprzez głosowanie zaakceptowali wzór herbu (elementy: nóż kosy, lemiesz pługa) oraz jego barwę, a także wzór pieczęci. Od tej chwili miejscowość Racławice Śląskie posiada oficjalny herb.
Tym samym nasza miejscowość jest prawdopodobnie pierwszą miejscowością (wsią) w Gminie Głogówek, która ma swój zatwierdzony herb, a jedną z pierwszych w Powiecie Prudnickim.
Podsumowując. Herb Racławic Śląskich ma barwę czerwoną z elementami w barwie srebrnej. Elementami herbu są nóż kosy oraz lemiesz pługa.
Wykorzystanie herbu i zalety z tego płynące
Nie sposób określić wszystkich zalet jakie niesie ze sobą wprowadzenie herbu. Przede wszystkim jest to znak promocyjny, znak integrujący lokalną społeczność.
Dzień 16 września 2009 zapisze się na zawsze w historii Racławic. Tego dnia mieszkańcy zdecydowali się na uchwalenie herbu miejscowości. To jedno z najważniejszych wydarzeń w polskich czasach Racławic Śląskich.
Do pobrania
Pobierz uchwałę ustanawiającą herb i pieczęć (plik PDF, rozmiar 0,4MB).
